Στα τέσσερα χρόνια που λειτουργεί αυτό το ιστολόγιο, προσπαθώντας να αναδείξει την αξία του Ευρώτα και του τοπίου της Σπάρτης, την ανάγκη προστασίας τους, αυτό είναι το χειρότερο, το πιο βάρβαρο, «όραμα» καταστροφής που έχουμε συναντήσει.
Παρουσιάστηκε πριν από λίγες μέρες ως «Αστική Ανάπλαση Σπάρτης-City Walk». Η βασική «ανάπλαση» που προβλέπει είναι η συνολική οικοπεδοποίηση-τσιμεντοποίηση ολόκληρης της ζώνης που βρίσκεται ανάμεσα στον ποταμό και την πόλη της Σπάρτης.
Αυτοί που το σχεδίασαν αγνοούν τα πάντα: δεν γνωρίζουν αν εκεί βρίσκεται ένα κομμάτι της αρχαίας Σπάρτης· δεν γνωρίζουν αν το μεγαλύτερο μέρος αυτής της έκτασης είναι στην ουσία η κοίτη του Ευρώτα -ο οποίος πότε-πότε την πλημμυρίζει· δεν γνωρίζουν αν έχει κάποια αξία, σαν φυσικό περιβάλλον, σαν ιστορικό τοπίο, σαν παραγωγική γη, αν είναι χαρακτηρισμένη ως δασική έκταση, αν.., αν… δεν γνωρίζουν, ή μάλλον δεν θέλουν να γνωρίζουν, τίποτα.
Πήραν έναν χάρτη, μια λήψη από το Google Earth, και άρχισαν να σχεδιάζουν οικοδομικά τετράγωνα, σαν να μην επρόκειτο για τη Σπάρτη, για τον Ευρώτα, αλλά για την έρημο του Ντουμπάι.
Και την παρουσιάζουν ως εξής, με περισσό καμάρι και θαυμαστικά:
«Η επέκταση της πόλης προς τον Ευρώτα ανακόπτει την διάσπαρτη δόμηση, ευνοώντας την θεμελιώδη αρχή της «συμπαγής πόλης» και την οργανωμένης οικιστικής ανάπτυξης!»
Το θέμα δεν είναι τα συντακτικά και γραμματικά λάθη (αυτά συμβαίνουν όταν κάνεις copy paste σε έννοιες που δεν κατανοείς και αφορούν σε πολύ διαφορετικές συνθήκες). Είναι η κραυγαλέα «ανορθογραφία» της ουσίας του σχεδίου. Αρκούσε, όχι να περπατήσουν επιτόπου -αυτό ίσως να είναι κάπως κουραστικό-, αλλά να ρίξουν μια ματιά στο Google Earth για να διαπιστώσουν ότι σε αυτή τη ζώνη δεν υπάρχει μέχρι σήμερα καμιά «διάσπαρτη δόμηση» για να «ανακοπεί». Για τον πολύ απλό λόγο ότι πρόκειται κυρίως για πορτοκαλεώνες, που βρίσκονται πάνω σε προσχωσιγενή εδάφη του Ευρώτα, στην κοίτη του, όπου είναι πολύ δύσκολο -και επικίνδυνο- να χτίζεις σπίτια.
Η «ιδέα» τους ήρθε φαίνεται από μια πολύ πιο άμεση απειλή για τον Ευρώτα, την σχεδιαζόμενη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου «νέα είσοδο της Σπάρτης», η οποία στο σχέδιό τους γίνεται κεντρική λεωφόρος της «νέας πόλης». Δεν είχαν καν την στοιχειώδη περιέργεια να δουν τα σχέδια αυτής της «εισόδου»; Θα διαπίστωναν ότι στην πραγματικότητα θα είναι ένα σινικό τείχος που θα κόβει στα δύο την κοιλάδα και το οποίο θα βρίσκεται πολλά μέτρα πάνω από το γύρω έδαφος, ακυρώνοντας την σχεδιαζόμενη «πόλη» τους.
Το ότι αυτό το σχέδιο φανερώνει τέτοια άγνοια, προχειρότητα, έλλειψη σεβασμού, και επομένως είναι ανεφάρμοστο ως τέτοιο, δεν μας καθησυχάζει. Γιατί είναι δείγμα μιας νοοτροπίας και μιας αντίληψης που δυστυχώς είναι πολύ διαδεδομένες και πιέζουν προς την ίδια κατεύθυνση.
Δεν θα σχολιάσω εδώ αναλυτικά τα υπόλοιπα στοιχεία της «ανάπλασης», που ψευδεπίγραφα ονομάζουν City Walk. Είναι ένα συνονθύλευμα εντυπωσιασμών χωρίς συνοχή: υπάρχουν κοινότοπα ευχολόγια, που θα μπορούσε κανείς να συζητήσει· υπάρχουν ιδέες «κλεμμένες» από άλλα, εξίσου τραγελαφικά «οράματα» (όπως το περίφημο «θεματικό πάρκο»)· υπάρχουν πολλές που είναι απλά γραφικές και αστείες μεταφορές από εντελώς άσχετα περιβάλλοντα· υπάρχουν και αρκετές «ιδέες» που, αν υλοποιηθούν, θα συμβάλουν στην επιτάχυνση της καταστροφής της πόλης.
Το βασικό χαρακτηριστικό της «αστικής ανάπλασης» είναι ότι αγνοεί πλήρως το πραγματικό περιβάλλον της πόλης και την ιστορία της πόλης: το ότι δηλαδή η νέα Σπάρτη είναι χτισμένη δίπλα και πάνω στα υπολείμματα αρχαίων πόλεων. Αγνοεί δηλαδή τα βασικά (δυνητικά) ατού αυτής της πόλης, η προστασία και η ανάδειξη των οποίων θα έπρεπε να είναι η πρώτη προτεραιότητα. Αλλά τα οποία, δυστυχώς, από πολλούς λογίζονται ως προσκόμματα στην «ανάπτυξη».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το δήθεν «City Walk» στρέφεται και ενάντια στην υπάρχουσα πρόταση πεζοδρομήσεων στο κέντρο της Σπάρτης που προωθεί σήμερα ο Δήμος, με μια σοβαρή μελέτη του καθηγητή του E.Μ.Π. Θάνου Βλαστού. Το «City Walk» προβλέπει ότι θα συνεχιστεί απρόσκοπτα η κίνηση των αυτοκινήτων στους κεντρικούς δρόμους της πόλης γιατί, όπως ειπώθηκε στην παρουσίασή του, «το αυτοκίνητο σημαίνει ανάπτυξη».
Το αυτοκίνητο, η άσφαλτος, το τσιμέντο είναι ιδεολογία. Και το αποδεικνύει ακόμα και ένα σχέδιο που θέλει να ονομάζεται «City Walk» .
ο Ευρώτας 